Giới chuyên gia đánh giá đường sắt cao tốc là một ví dụ thành công điển hình về sự tự chủ đổi mới sáng tạo của Trung Quốc. Bắt đầu từ việc nhập khẩu, sử dụng, tiếp thu, đúc rút kinh nghiệm rồi sáng tạo, tự chủ sáng tạo, đến nay, Trung Quốc đã dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực này.
Tàu cao tốc Trung Quốc tại nhà ga ở thành phố Bắc Kinh. Ảnh: Công Tuyên-P/v TTXVN tại Trung Quốc
Theo phóng viên TTXVN tại Bắc Kinh, Tập đoàn Đường sắt quốc gia Trung Quốc đã thực hiện chiến lược phát triển theo định hướng đổi mới, đẩy nhanh tiến độ đổi mới công nghệ đường sắt, tiếp tục nâng cao mức độ tự chủ về công nghệ và đạt được nhiều kết quả đổi mới công nghệ mang tính bước ngoặt, củng cố và nâng cao hơn nữa vị thế dẫn đầu của Trung Quốc trong lĩnh vực đường sắt trên thế giới.
Tập đoàn cũng đi sâu nghiên cứu về công nghệ xây dựng công trình và xây dựng mạng lưới đường sắt cao tốc và mạng lưới đường sắt tiên tiến lớn nhất thế giới. Trung Quốc làm chủ một hệ thống công nghệ hoàn chỉnh đạt tiêu chuẩn thế giới để xây dựng đường sắt trong các điều kiện địa chất và môi trường khí hậu phức tạp khác nhau, như cầu đường sắt cao tốc vượt sông, eo biển; hầm đường sắt cao tốc xuyên núi, xuyên biển…
Hàng loạt thiết bị kỹ thuật chủ chốt có trình độ hàng đầu thế giới do Trung Quốc nghiên cứu phát triển. Trong đó, nước này đã phát triển thành công tàu Phục Hưng (Fuxing EMU) với quyền sở hữu trí tuệ hoàn toàn tự chủ, các chỉ số hiệu suất chính của loại tàu này đã đạt đến mức hàng đầu thế giới. Tàu vận hành thương mại ở tốc độ cao nhất thế giới là 350 km/h.
Ngoài ra, Trung Quốc còn phát triển thành công hệ thống điều khiển tàu cấp CTCS-3 hoàn toàn độc lập và áp dụng thành công trên tuyến đường sắt cao tốc Jakarta-Bandung ở Indonesia; nghiên cứu phát triển hệ thống điều khiển tàu thế hệ mới và đang tiến hành sử dụng thử nghiệm. Việc làm chủ hệ thống công nghệ cung cấp điện kéo thông minh hoàn chỉnh đã đảm bảo nguồn cung điện cho mạng lưới đường sắt cao tốc lớn nhất thế giới của nước này.
Về vận hành an toàn, Trung Quốc đã nghiên cứu và phát triển thành công các đoàn tàu kiểm tra toàn diện tốc độ cao hàng đầu thế giới; hình thành hệ thống giám sát và kiểm tra toàn diện cho ngành đường sắt; xây dựng thành công hệ thống giám sát giảm nhẹ thiên tai và hạn chế vật thể lạ xâm nhập, cảnh báo sớm động đất…, thiết lập một hệ thống an toàn giao thông toàn diện.
Về mặt tổ chức vận tải, Trung Quốc đã làm chủ công nghệ lập kế hoạch và bản đồ vận hành tàu cao tốc trong điều kiện mạng lưới đường bộ phức tạp nhất thế giới.
Ông Lưu Đại Vi (Liu Dawei), Giám đốc an ninh mạng, Ban Khoa học Kỹ thuật và Công nghệ thông tin, Tập đoàn Đường sắt quốc gia đã chỉ ra một số nhân tố giúp Trung Quốc thành công trong việc xây dựng đường sắt cao tốc như luôn kiên trì tự chủ, tự lực, nắm chắc chủ động chiến lược, củng cố nền tảng đổi mới công nghệ, thúc đẩy đổi mới liên tục trong toàn hệ thống; kết hợp đổi mới công nghệ trong suốt quá trình phát triển công nghiệp; thúc đẩy hiệu quả quá trình nâng cấp liên tục của toàn bộ ngành đường sắt cao tốc và các ngành công nghiệp liên quan.